Hkristmas Day
Shvngbe svng Happy Christmas wvng nvmlat taq shø’n mvyøngè.
Shóngshøng we Pèmè vnvmchvngmaq, Dèni nø Vkangpè Yesu shøq yangà we Hkristmas àngni svng dvdvm nø wáshì we bóy àngni tiqni íē.
Hkristmas svng nøngmaqí dvdvmì we rvtø taq, vzàng kaq shvngømré vdòng AD 100,200, 300 jvn høq nø Hkristmas Bóy svng wàò we mà-vl yang. Vzàng nø Vkangpè Yesu Hkristu dvshà mvhøtlvm vhø’m yangà dang svng dvdvm nø Missa Núngpà Kàgvp Noqngøm we nvng Vkangpè Yesu shì yv’ngkèní Zun lúngì we Zun Bóy (Paska) wàwe Missa Kàgvp nóng nø Noqngøm we tvrà rì svng wā wà yangà we íe. Vrá nø, Vkangpè Yesuò zidong Muk vm aq bóy wàwe Missa Kàgvp Noqngøm we tvrà rì svng wā téwa wàò we svng yv’nglúnshìe.
Vrá nø, AD. 243 nøng høq nø Hkristmas Bóy wàwe Vkangpè Yesu gvl yangà we bóy svng wàò we nø tiqhvnce gø mà-vl yv’ng we svng yv’nglún shìe, shálún shì we íē. Hkristmas Bóy svng vzàng kaq mvwà yangò we í nigø AD (243) nøng mèpvng nø, Vkangpè Yesu Hkristu shøq yangà, gvl yangà dang svng vrá dvdvm vjáng nø wà yangà dang shvngømré mvshøl rì taqkèní yv’ng lúnshì we íē. Vkvtdø wáshì we taq Catholic shvngømré Svrado Gwørwang tiqlòng nvng tiqlòng Hkristmas Bóy svng wàò lòng màbóng we dang yv’nglún shìe.
Vkvtdø Hkristmas Bóy svng wáshì we taq Svrado Gwørwang tiqlòng nvng tiqlòng màbóng we írvt, AD (353) nøng tuq lúngì dvgvp Svrabyin Koqkvm pè Liberia’s tøshì pè ínø móngdan vrvm taq vl we Catholic shvngømré Svrado Gwørwang vrvm shvngbe yv’ng Hkristmas Bóy svng tiqnønt tiq mvyungí tiqni taqwā wálvm dvpvt Svrabyin Koqkvm pè Liberia’s í dvnúng yangà we íē. Àng nøng nø, AD (353) nøng taq í yangì. Wè yv’ngkèní Vkangpè Yesu gvl yangà we Hkristmas Bóy gvbà wàò nø móngdøng táng taq December (25) ni, tiqni taq wa wàlvm rvt mvsat yangà dang íē. Wè yv’ngkèní dèni deyaq høq kámì we rvzvngcerì, Gvray Yesu kaq Kv’mì we, noqshàì we rvzvngcerì, shvngømré rì, dvgá hkristan rvzvngcerì shvngbe Hkristmas Bóy svng AD (353) nøng kèní Svrabyin Koqkvm pè Liberia’s í dvnùng yangà dø tiqdvchá dèni deyaq høq December (25) taq Vkangpè Yesu gvlo we Hkristmas bóy svng téwa wáshì dang íe. …
Vrá nø, Dvgá shvngømré rì nø AD (1700) nøng mèpvng kèní wā vlē. Vzàng nø catholic shvngømréme wā vl we vdòng Svrabyin Koqkvm pè í AD. (353) nøng taqkèní dvnùng yangà dang mvshøl taqkèní vkvtdø shálún shìe.
Íni nø, Hkristmas Bóy svng wáshì dvgvp nøngmaqí kapà svng dvdvm ràe mà? Vkangpè Yesuò Hkristmas Bóy wàwe shini mvgòngì we vzàng kaq shvngømré vdòng yv’ngø, dvcøp dvgø’shìe (Adventu) wàwe lvban (4) lvban vlē. Wè vbí lvban vdòng yv’ng nøngmaqò Nønt mvsøn svng dvcøp dvgø’shì we, vléshì Mvra rì svng Gvray kaq tiqdvng vsvng kaq vroqshì we, bvnlìrì wáshì we dang íē. Nønt mvsøn tiqgóng svng dvcøp dvgø’shì dø Pvlàcè kvmnønt tvrà dang svng gø dvcøp dvgø’shì tvrà bvnlìrì wáshì dang íē.
Vrá nø, Vkvtdø dvcøp dvgø’shì wáshì lòng nø Hkristmas Bóy taq Vkangpè Yesu svng dvbù we Nønt mvsøn kèní vtoshì lúnlvm dvpvt íē. Vkangpè Yesu dvpvt shvkse wáshì lúnlvm dvpvt gø íē. Vkangpè Yesu rvgaqtøm yv’ng svng tuqlúngì , dì daqì dang nø rvgaqtøm vsvng shvngbe Nønt Vløm ra, shóngnønt, dvbùlvm, mongzøl we tvrà svng kømzup dø zí lvm dvpvt Vkangpè Yesu nø svngzace taqkèní vkvtdø tuq daqì dang, íwe svng dvdvmlúnshì we tvrà íē.
Wervt, Hkristmas rvtø taq , Nønt vlømshì ra, shóngnønt, mvré zā nønt, dvbù nønt nvng mongzøl we tvrà svng kám we Àngcø àngcerì í nø jø’ngjøng ni dvtán ràe, shvkse wáshì ràe. Gvray nvng vzøm vzap ràe, v-toq v-tìp vzø’m ràe. Mvra vroqshì nø Gvray nvng nítvp dø vl ràe. Wèdø tiqdvchá nøngmaq nvng tiqdø v-li we tiqchøm vsvngrì, àngnvm angchvng rì, tiqdvng vsvngrì shvngbe nvng gø Mvra vroqshì nø vzø’m we, vrám vrá nø mongzøl we, shóngnønt dvtan we bvnlì svng wá ràe, Shóngnønt shvkse wáshì ràe. Wèdø í yv’ngkèní wā Hkristmas wàwe àng lvjøm svng, mongzøl long svng, vrám vrá lòng, dvbù lvm lòng nøngmaq vdòng yv’ng, vlē walòng svng yv’ng lúnlvm íe, dvdvm lúnshì we tvrà íē.
Gvray dvbùshang mongkà svng Ka dv’ngte dvshang shì we íni gø, shøni we íni gø, Nønt mvsøn vdòng kèní dvzømshì we tvrà mà-vl, Mvra vroqshì we tvrà mà-vl, vrvm vrá we tvrà mà-vl, Gvray Nønt vlømshì tvrà svng cvndvgøm we mà-vl, mvré zā nønt mà-vl, tiqdvng vsvng dvpvt shvbóng shvmvtshì ra mà-vl, Shvkse wáshì we mà-vl nìnø, Hkristmas wàwe Hkristmas ò mongzøl lòng svng nøngmaqí shini mvlúnì, walòng svng yv’ng lúnshì we tvrà íē.
Vkangpè Yesu nø dvshá mvré Nina kok yv’ng shøq yangà. Angmè Maria nvng Angpè Yosep ní gø dvshá dvré vhø’m yangà dang Mongkà taq yv’nglún shìe. Vkangpè Yesu nø gvzà bøngté vtv’ng tiqgø’ dø, Koqkvm tiqgø’ dø, àng svng nø shøq yangà we mø-í, dvshá mvré svngzace tiqgø’ dø rvgaqtøm kaq svng tuqdaqì tvrà nø; rvgaqtøm taq dvshá hoq vcip we dvrvt dvrol vsvngrì nvng gø, mvgám vháng we vsvngrì nvng gø dvrá dø mongzøl lòng shvngbe zí lúnlvm dvpvt, Gvray nø nøngmaq yv’ngø Cvm vtv’ng tiqgø’ ku shøq dì daqì, gvl daqa long íe. Gvrayò kømzup vtv’ng, té vtv’ng shóngnønt rvt gø íe, walòng svng gø yv’nglún shìe. Dvdvm lúnshì dang íe..
Rø v-du we Gvray móngkà; Yohan 1:1-18 Vkangpè Yesu nø mongkà íe, wā shønòe. Welòng Mongkà nø vsvng dvpvt gønshaq gálòng íē wàe. Gálòng nø dø vdòng taqø svr daqì kvt dølúngì gálòng svng mvdv’ngkè ò wā Mongkà yv’ng vkvtdø shønò tvrà svng yv’nglún shìe.
Vrá nø, kadvtutshú Esaia 9:2 yv’ng gø dø lòng vdòng vl Vsvngrì ínø gálòng svng yv’ng lún lúngòe. Vkangpè Yesu nø jø’ngjøng ni vpø’ vtv’ng we gønshaq zílún we gálòng íē. Gálòng nø Vsvng shvngbe dvpvt ínø, Vsvng shvngbe svng mvré zā, vlømshì lòng, vrvm vrá taqsórí Mvra chutnà lòng, mongzøl lòng, gvyaq mvnshì lòng svng vrá tiqkvt dvcøp vdv’ngà lòng, shaqcvm vsvngrì nvng vrá tiqdø dvbù mongzøl lòng, vngálkè nø vzi vrùng wàwe Døngku rì shvrvm shvráshì lòng, vzi vrùng wàwe shvngømré, mvdò, shølshú vgo rì, mà rám mà ra yv’ngkèní tiqdvtang shvrvm shvráshì lòng nø gálòngò , Hkristmas ò mongzøl lòng íe .Hkristmas ò mongzøl lòngò shvkse íe, walòng svng dvdvm shálúnshìe.
Vkangpè Yesu nø Gálòng íe. Gálòng wàwe taq gønshaq íe, gønshaq wàwe nø rvgaqtøm vsvng shvngbe kaq svng pá:nmánò we gønshaq íe. Wèdø tiqdvchá ká:mì we rvzvngcerì
shvngbe nø gønshaq íwe gálòngò Àngcø àngcerì í shàe, walòng íē.
Í nìnø, Rvgaqtøm yv’ng Na , Ngà nøngmaq kadø wā cúnshì i mà? Kadø wā kvmnønt nònggùn lùshàì e mà? Yadang svng dvdvm vjáng sórí Hkristmas rvtø taq nøngmaq í dvtan lúnshìe. Shvkse wáshìlvm dvpvt ègo íwe rvtø gø íe, walòng svng gø dvdvmlúnshìe…
Vpø’ íwe pèmè vnvmchvngmaq, Hkristmas wàwe nø Christ wàwe Vkangpè Yesu dvpvt nóng ra we Mass wàwe Latin Kà íe. English Kà mø-í, Latin Kà taqkèní bung lúngì we Mass walòng svng nøngmaqí shøni lòng íe. wa Kà íe.
Chvngkangpè Vkangpè Yesu shøq daqa, gvl daqa lòng svng dvdvm taqsórí nóngshì we Missa Kàgvp nø Hkristmas Bóy svng té vtv’ng dø wáshì lòng, shø’n ni lòng íe.
Wervt , vpø’ íwe pèmè vnvmchvngmaq, Vkangpè Yesu nø ká:mì we rvzvngcerì gø’ vrvm, vsvng dvci rì shvngbe dvpvt tuq daqì we chutchvng Gvray ínø, nøngmaq nvng tiqdø v-li we Gvray gø íe. Vmvng á:mì we tvràrì shvngbe svng, dvzøm lúnlvm dvpvt nvng vmvnga:mì we vsvngrì shvngbe dvpvt tuq daqì, dì daqì we nøngmaq nvng tiqdø